15ο κεφάλαιο : Ταχύτητα – Άλλοι Κίνδυνοι
Για να διατηρείτε τον έλεγχο του οχήματός σας πρέπει να προσαρμόζετε κατάλληλα την ταχύτητά σας στις συνθήκες που συναντάτε και, σε κάθε περίπτωση, να μην υπερβαίνετε τα επιτρεπόμενα όρια ταχύτητας. Σε καμία περίπτωση το ανώτατο όριο ταχύτητας της οδού δεν αποτελεί παραίνεση για να οδηγείτε σε αυτήν την ταχύτητα! Ακόμα και τα 40 km/h μπορεί να θεωρηθούν ως υψηλή ταχύτητα σε ορισμένες συνθήκες, όπως σε ένα χωματόδρομο ή και σε οικιστικές περιοχές.Αντίθετα, η κίνηση με 40 km/h σε αυτοκινητόδρομο θεωρείται ως ιδιαίτερα χαμηλή, είναι παράνομη και μπορεί να προκαλέσει ατύχημα. Η επιλογή της κατάλληλης ταχύτητας είναι λοιπόν σύνθετη διαδικασία και εξαρτάται κυρίως από παραμέτρους.
Τα όρια ταχύτητας
Στις κατοικημένες περιοχές το ανώτατο όριο ταχύτητας είναι από 30 έως και 50 km/h. Στις περιοχές ήπιας κυκλοφορίας μάλιστα, το ανώτατο όριο
ταχύτητας είναι 20 km/h. Τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια ταχύτητας αναφέρονται σε καλές περιβαλλοντικές και κυκλοφοριακές συνθήκες, ενώ είναι υψηλότερα στους αυτοκινητόδρομους, χαμηλότερα στις οδούς ταχείας κυκλοφορίας (π.χ. Παλαιά Εθνική Οδός) και πιο χαμηλά στο υπόλοιπο οδικό δίκτυο. Αναφορικά με την κατηγορία οχήματος, τα βαρέα οχήματα έχουν εν γένει χαμηλότερα όρια, καθώς χρειάζονται μεγαλύτερη απόσταση (περισσότερα μέτρα) για την ακινητοποίησή τους. Για τον λόγο αυτό άλλωστε, συνήθως χρησιμοποιούν την δεξιά λωρίδα κίνησης των αυτοκινητόδρομων. Για τα ελαφρά προσωπικά ηλεκτρικά οχήματα (ΕΠΗΟ), το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας ορίζεται στα 25 km/h, ενώ
ισχύουν ειδικοί κανόνες για την κυκλοφορία τους. Σύμφωνα με τον ΚΟΚ, στους αυτοκινητόδρομους απαγορεύεται η είσοδος σε οχήματα που δεν
μπορούν να αναπτύξουν ταχύτητα άνω των 70 km/h. Για αυτό και κάποια οχήματα, που μπορούν να κινούνται με ανώτατη ταχύτητα τα 70 km/h, απαγορεύεται να εισέλθουν σε αυτοκινητόδρομο.
Συμπεριφορά και επιλογή κατάλληλης ταχύτητας κίνησης
Η επιλογή της κατάλληλης ταχύτητας κίνησης δεν είναι εύκολη για τους νέους οδηγούς, καθώς πρέπει να σταθμίσουν πολλούς παράγοντες. Βασικός κανόνας ως νέος οδηγός είναι να μπορείτε πάντοτε να σταματήσετε με ασφάλεια στο ελεύθερο μήκος του δρόμου που διακρίνετε μπροστά σας και να
αντιδράσετε έγκαιρα σε απρόβλεπτες καταστάσεις. Παρακάτω αναλύονται κάποιοι επιπλέον παράγοντες επιλογής κατάλληλης ταχύτητας κίνησης.
1) Δυνατότητες και κατάσταση του οδηγού
Είναι σημαντικό να επιλέγετε ταχύτητα κίνησης που δεν υπερβαίνει τις ικανότητές σας και σας επιτρέπει να αντιλαμβάνεστε πλήρως το οδικό περιβάλλον, ώστε να λαμβάνετε εγκαίρως τις σωστές αποφάσεις. Η επιλογή της κατάλληλης ταχύτητας είναι διαφορετική για κάθε άτομο και μπορεί να μεταβάλλεται με την ηλικία. Η έλλειψη οδηγικής εμπειρίας, λόγου χάριν, απαιτεί να καταβληθέι μεγαλύτερη προσπάθεια για την αντίληψη των κινδύνων. Αντίστοιχα, οδηγοί μεγαλύτερης ηλικίας μπορεί να έχουν υποστεί μικρή μείωση κάποιων φυσικών ικανοτήτων τους και θα πρέπει να προσαρμόζουν αναλόγως την ταχύτητα κίνησής τους. Ακόμη όμως και το ίδιο άτομο μπορεί να οδηγεί υπό διαφορετικές συνθήκες κόπωσης ή ψυχολογίας ή ακόμη και μετά την κατανάλωση μικρής ποσότητας αλκοόλ. Στις περιπτώσεις αυτές, η οδήγηση με χαμηλότερη ταχύτητα κίνησης μπορεί να αποτρέψει την πρόκληση οδικού συμβάντος.
2) Κατάσταση του οδοστρώματος
Πολύ συχνά αναγκάζεστε να κυκλοφορείτε σε οδοστρώματα με μικρότερα ή μεγαλύτερα προβλήματα και αστοχίες, όπως λακκούβες, χαλίκια, λάσπη ή λάδια από οχήματα. Στις περιπτώσεις αυτές, η πρόσφυση των ελαστικών σας στο οδόστρωμα είναι μειωμένη και ο έλεγχος του οχήματος δυσχερής. Αντίστοιχα θέματα μπορεί να προκαλέσει και η κίνηση επί γραμμών τραμ ή σε οδό με μειωτές ταχύτητας «σαμαράκια» . Η κίνηση με χαμηλότερη ταχύτητα επιτρέπει γενικά τον καλύτερο έλεγχο του οχήματος.
3) Κατάσταση – δυνατότητες οχήματος και του φορτίου του
Κατά καιρούς, ενδέχεται να οδηγήσετε διαφορετικά οχήματα με διαφορετικά χαρακτηριστικά και δυνατότητες. Η οδική συμπεριφορά πρέπει να προσαρμόζεται κατάλληλα και η ταχύτητα να μειώνεται σε περίπτωση οχήματος μικρότερου κυβισμού ή με πιο περιορισμένες δυνατότητες επιτάχυνσης. Αντίστοιχα, τα χαρακτηριστικά κίνησης του οχήματος επηρεάζονται από το φορτίο του. Όταν το αυτοκίνητο είναι πολύ φορτωμένο ή όταν έχετε μπαγκαζιέρα είτε στην οροφή είτε ως τρέιλερ, είναι απαραίτητο να αναπτύσσετε χαμηλότερες ταχύτητες.
4) Γεωμετρία οδού
Υπάρχουν σημεία του οδικού δικτύου που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή, λόγω μειωμένης ορατότητας και στα οποία ενδέχεται να μην έχουν τοποθετηθεί πινακίδες μείωσης του ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου ταχύτητας. Τέτοια σημεία είναι οι ανηφόρες και οι απότομες κατηφόρες, αλλά και οι στροφές, που δεν σας επιτρέπουν να δείτε τι βρίσκεται μπροστά στην πορεία σας. Ειδικά στις στροφές, πρέπει να επιβραδύνετε πριν φτάσετε στην στροφή και να είστε προετοιμασμένοι για τυχόν ελιγμούς μετά την πραγματοποίησή της.
5) Γενικότερες κυκλοφοριακές συνθήκες
Ασφαλώς, οι γενικότερες κυκλοφοριακές συνθήκες επηρεάζουν δραστικά την απόφασή σας για την κατάλληλη ταχύτητα κίνησης. Για παράδειγμα, σε συνθήκες κυκλοφοριακής συμφόρησης (μποτιλιάρισμα), υπάρχει κίνδυνος απότομης επιβράδυνσης και πρόσκρουσης στο προπορευόμενο όχημα. Αντίστοιχος κίνδυνος υπάρχει και σε οδούς που χρησιμοποιούνται από Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ), σχολικά λεωφορεία ή ταξί, τα οποία κάνουν συχνές στάσεις. Σε περιοχές με κίνηση ποδηλάτων ή με σημαντικές ροές πεζών (π.χ. κοντά σε εμπορικά κέντρα ή σχολεία), πρέπει να διατηρείτε την ταχύτητά σας χαμηλή και να είστε έτοιμοι να ακινητοποιήσετε το όχημά σας ανά πάσα στιγμή. Ακόμη, όταν υπάρχουν στην οδό πινακίδες αναγγελίας κινδύνου (π.χ. συχνές κατολισθήσεις ή παρουσία ζώων), πρέπει να είστε έτοιμοι να επιβραδύνετε ή και να ακινητοποιήσετε το όχημά σας σε κάθε περίπτωση.
Διατηρώντας σταθερή ταχύτητα
Όταν οδηγείτε με αυξημένη ταχύτητα και σταματάτε απότομα, π.χ. σε κάποιο φανάρι, και μετά επιταχύνετε απότομα, μπορεί να είναι δυσάρεστο για τους υπόλοιπους επιβαίνοντες στο αυτοκίνητό σας. Επίσης μπορεί να προκαλέσει σύγκρουση με το όχημα που σας ακολουθεί, του οποίου ο οδηγός δεν έχει υπολογίσει σωστά την απόσταση ασφαλείας που πρέπει να διατηρήσει. Για να διατηρήσετε την ταχύτητα οδήγησης ομαλή και σταθερή, πρέπει να προβλέπετε τις καταστάσεις και να χρησιμοποιείτε ομαλά το φρένο και το γκάζι σε συνδυασμό. Για παράδειγμα, όταν δείτε μια πινακίδα STOP πρέπει να αρχίσετε να μειώνετε ταχύτητα και να επιβραδύνετε σταδιακά, ώστε να σταματήσετε ομαλά όταν φτάσετε στο σημείο όπου βρίσκεται.
Για να μπορέσετε να σταματήσετε ομαλά και με ασφάλεια πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για τυχόν εμπόδια. Όταν εντοπίσετε κάποιο εμπόδιο, απομακρύνετε το πόδι σας από τον ποδομοχλό επιτάχυνσης (γκάζι) και τοποθετήστε το ελαφρά πάνω στον ποδομοχλό πέδησης (φρένο), χωρίς να τον πατάτε. Το αυτοκίνητό σας θα μειώσει ταχύτητα και θα είστε σε θέση να σταματήσετε ομαλά και με ασφάλεια σε περίπτωση που τελικά χρειαστεί.
Η ταχύτητα οδήγησης είναι ένα από τα κύρια αίτια των τροχαίων ατυχημάτων σε όλον τον κόσμο. Στο άρθρο αυτό, θα εξετάσουμε τους διάφορους κινδύνους που σχετίζονται με την υπέρβαση των ορίων ταχύτητας και πώς μπορούν να αποφευχθούν.
FAQ
- Ποιος είναι ο κύριος κίνδυνος της υπερβολικής ταχύτητας;
- Ποια είναι η θετική επίδραση ενός σωστού ρυθμού ταχύτητας στην οδήγηση;
- Ποιες είναι οι συνέπειες της παράνομης υπέρβασης των ορίων ταχύτητας;
Επικίνδυνες Καταστάσεις λόγω Υπερβολικής Ταχύτητας
- Κίνδυνος απώλειας ελέγχου του οχήματος
- Αύξηση των πιθανοτήτων τροχαίου ατυχήματος
- Μειωμένος χρόνος αντίδρασης του οδηγού
- Αυξημένος συντελεστής τριβής με το οδόστρωμα
- Επιδείνωση της απόδοσης του φρένου
Τρόποι Αποφυγής Κινδύνων λόγω Υπερβολικής Ταχύτητας
- Τήρηση των ορίων ταχύτητας
- Χρήση του cruise control σε εντοιχιζόμενα συστήματα
- Σωστή συντήρηση των φρένων
- Υπεύθυνη χρήση ζώνης ασφαλείας
- Αποφυγή οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών
Νομικές Συνέπειες
- Κυρώσεις για υπέρβαση των ορίων ταχύτητας
- Αφαίρεση άδειας οδήγησης
- Υποχρεωτική συμμετοχή σε προγράμματα αναψυχής
- Ενδεχόμενη φυλάκιση
- Δυνητική αύξηση της ασφάλειας αυτοκινήτου
Η υπέρβαση των ορίων ταχύτητας αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την οδική ασφάλεια και πρέπει να αντιμετωπίζεται με σοβαρότητα από όλους τους οδηγούς. Η συμμόρφωση με τους κανονισμούς και ο σεβασμός των ταχυδρόμων είναι ζωτικής σημασίας για την ασφαλή οδήγηση στους δρόμους.
