12ο κεφάλαιο : Οικονομική και Οικολογική οδήγηση και στρατηγικές ασφαλούς και συνετής οδήγησης (αμυντική οδήγηση)
Προκειμένου να είστε ένας μετακινούμενος που συμβάλλει προς την κατεύθυνση της βιώσιμης κινητικότητας, μπορείτε να κάνετε τα ακόλουθα:
1) Χρησιμοποιείτε βιώσιμα μέσα μετακίνησης
Ως βιώσιμα μέσα μετακί- νησης νοούνται το περπάτημα, το ποδήλατο, η χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ) αλλά και η μικροκινητικότητα (Ελαφρά Προσωπικά Ηλεκτροκίνητα Οχήματα – ΕΠΗΟ). Το ποδήλατο και η πεζή μετακίνηση αποτελούν τους πλέον οικολογικούς τρόπους μετακίνησης και είναι ιδανικές για μετακινήσεις μικρών αποστάσεων. Οι πεζόδρομοι και οι ποδηλατόδρομοι έχουν ως στόχο την υποστήριξη αυτών των τρόπων βιώσιμης αστικής μετακίνησης. Η χρήση των ΜΜΜ από την άλλη, υποστηρίζει μια από τις κύριες αστικές δραστηριότητες, αυτή που είναι συνυφασμένη με συλλογικές συμπεριφορές. Επιλέγετε να χρησιμοποιείτε τα ΜΜΜ (λεωφορείο, τραμ, μετρό, τρόλεϊ κ.λπ.) και συνδυασμό αυτών –όταν αυτό είναι δυνατό– αντί του αυτοκινήτου σας. Με αυτόν τον τρόπο συνεισφέρετε στην προστασία του περιβάλλοντος, στο οποίο κινείστε, αλλά και στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής σας, αφού μειώνετε το ανθρακικό σας αποτύπωμα και συνεισφέρετε στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης. Τέλος, η μικροκινητικότητα αφορά στα ηλεκτρικά σκούτερ, ποδήλατα και μικροαυτοκίνητα, που αφενός μειώνουν σημαντικά το κυκλοφοριακό πρόβλημα, από την άλλη ωφελούν και το περιβάλλον, καθώς δεν εκπέμπουν ή εκπέμπουν πολύ λιγότερους βλαβερούς ρύπους.
2) Χρησιμοποιείτε υπηρεσίες μεταφορών που προωθούν την αποτελεσματική και βιώσιμη χρήση των οχημάτων
Ο συνεπιβατισμός και ο διαμοιρασμός (η κοινή χρήση αυτοκινήτων) είναι δύο δημοφιλείς επιλογές μεταφοράς που προωθούν την αποτελεσματική και βιώσιμη χρήση των οχημάτων με την κοινή χρήση διαδρομών και πόρων μεταξύ πολλών ατόμων. Οι έννοιες αυτές έχουν κερδίσει σημαντική προσοχή τα τελευταία χρόνια, καθώς οι άνθρωποι αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους για τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, τη μείωση του κόστους μεταφοράς και την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Τόσο ο συνεπιβατισμός όσο και ο διαμοιρασμός αυτοκινήτων προσφέρουν πολλά οφέλη, όπως εξοικονόμηση κόστους, μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, περιβαλλοντική βιωσιμότητα και αυξημένη κοινωνική αλληλεπίδραση. Ο συνεπιβατισμός επιτρέπει στα άτομα να μοιράζονται το κόστος της μεταφοράς, όπως τα καύσιμα και τα διόδια, με αποτέλεσμα να εξοικονομούν σημαντικά ποσά σε σύγκριση με την οδήγηση χωρίς συνεπιβάτη (μόνοι τους). Μειώνει επίσης την ανάγκη για πολλαπλά οχήματα, πράγμα που σημαίνει ότι λιγότερα χρήματα δαπανώνται για την αγορά και τη συντήρηση αυτοκινήτων.
3) Επιλέξτε για τις μετακινήσεις σας «καθαρά» οχήματα
Η χρήση «καθαρών» οχημάτων, προσφέρει σημαντικά περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη. Τα καθαρά οχήματα συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της εξάρτησηςαπό τα ορυκτά καύσιμα. Επίσης, συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μειώνοντας τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, οι οποίες αποτελούν σημαντικό παράγοντα της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Εκτός από τα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα, τα καθαρά οχήματα μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε μείωση της ηχορρύπανσης και σε βελτίωση της δημόσιας υγείας. Με τη μετάβαση σε καθαρά οχήματα, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα πιο βιώσιμο και υγιές σύστημα μεταφορών για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές.
4) Οδηγείτε οικολογικά
Όταν η μετακίνησή σας απαιτεί τη χρήση του οχήματός σας, τότε είναι καλό να χρησιμοποιείτε, κατά το δυνατόν, τις έξυπνες τεχνολογίες που υπάρχουν πλέον διαθέσιμες στο εμπόριο, και σας βοηθούν να οδηγείτε όσο πιο οικολογικά, και κατ’ επέκταση οικονομικά, μπορείτε. Κάποιες από αυτές μπορεί να δρουν πληροφοριακά, δίνοντάς σας τις κατάλληλες συμβουλές, ώστε να προσαρμόσετε οι ίδιοι την οδηγική σας συμπεριφορά εάν το επιθυμείτε, ενώ κάποιες άλλες μπορεί ακόμη και να παρεμβαίνουν αυτόματα στον τρόπο οδήγησης, προκειμένου να τον κάνουν όσο το δυνατό πιο οικονομικό/οικολογικό.
Οικονομική – οικολογική οδήγηση
Η οικονομική ή αλλιώς έξυπνη οδήγηση, αποσκοπεί στην εξοικονόμηση καυσίμου και επομένως χρημάτων. Συγχρόνως, ο εν λόγω τρόπος οδήγησης καθίσταται πιο οικολογικός, αφού οι περιορισμοί στην κατανάλωση καυσίμου έχουν ως αποτέλεσμα λιγότερους αέριους ρύπους στο περιβάλλον, που σχετίζονται με το φαινόμενο του θερμοκηπίου και με τη μικρότερη κατανάλωση ενέργειας συνολικά. Ο οικονομικός/οικολογικός τρόπος οδήγησης αφορά κυρίως στα παρακάτω:
1) Τρόπος (στυλ) οδήγησης: πιο άνετη, πιο ασφαλής, πιο οικονομική.
2) Σχεδιασμός διαδρομής.
3) Κατάσταση και συντήρηση των μηχανικών μερών του οχήματος και των ελαστικών του.
4) Σωστή χρήση καθαρών οχημάτων και βοηθητικών τεχνολογιών που μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά με τον τρόπο τους.
Οι χρυσοί κανόνες της οικονομικής/οικολογικής οδήγησης
Οι χρυσοί κανόνες της οικονομικής – οικολογικής οδήγησης είναι οι ακόλουθοι έξι:
1) Σχεδιάζετε και προσπαθείτε να προβλέπετε, όσο μπορείτε, τις συνθήκες της κυκλοφορίας.
2) Διατηρείτε όσο το δυνατό σταθερό ρυθμό οδήγησης, μέσα στο όριο ταχύτητας, αποφεύγοντας τις συχνές και απότομες πεδήσεις (φρεναρίσματα) και επιταχύνσεις, κρατώντας χαμηλά τις στροφές του κινητήρα και εφαρμόζοντας τη μεγαλύτερη δυνατή σχέση μετάδοσης στο κιβώτιο ταχυτήτων.
3) Ελέγχετε την πίεση των ελαστικών τουλάχιστον μία φορά το μήνα και πριν από διαδρομές υψηλών ταχυτήτων και μεγάλων αποστάσεων (π.χ. πολύωρα ταξίδια σε αυτοκινητόδρομο). Αναλυτικότερα:
Η λανθασμένη πίεση στα ελαστικά μπορεί να οδηγήσει σε ατυχήματα, σε αύξηση κατανάλωσης καυσίμου, αλλά και σε μείωση της διάρκειας ζωής του
ελαστικού.
4) Αποφεύγετε να αυξάνετε άσκοπα το βάρος του οχήματος. Ειδικότερα:
Κάθε πρόσθετο εξάρτημα στο όχημά σας –αεροτομές, σχάρες, μπαγκαζιέρες οροφής κ.λπ.– προκαλεί αύξηση της αεροδυναμικής αντίστασης και, συνε-
πώς, αύξηση της κατανάλωσης καυσίμου.Μία ακόμη πρακτική ελαχιστοποίησης των επιδράσεων της αεροδυναμικής, είναι να κλείνετε τα παράθυρα και την ηλιοροφή όταν οδηγείτε με υψηλές ταχύτητες.
5) Κάνετε συνετή χρήση του κλιματισμού και του λοιπού ηλεκτρονικού εξοπλισμού.
6) Επιλέγετε μεγαλύτερη σχέση ταχύτητας στο κιβώτιο ταχυτήτων, όταν έχετε φτάσει τις 2.000 με 2.500 στροφές (ισχύει για οχήματα με χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων). Ειδικότερα:
Οδηγώντας με υψηλές (άνω των 3.000) ή με πολύ χαμηλές (κάτω των 1.000) στροφές, καταναλώνετε περισσότερο καύσιμο από ό,τι όταν οδηγείτε με
2.000–3.000 στροφές/λεπτό.
Στρατηγικές ασφαλούς και συνετής οδήγησης (αμυντική οδήγηση)
Εισαγωγή
Αμυντική χαρακτηρίζεται η οδήγηση που έχει στόχο την προάσπιση της οδικής ασφάλειας εν γένει, αλλά και της ασφάλειας της δική σας και των άλλων χρηστών της οδού, με την εφαρμογή στρατηγικών ασφαλούς και συνετής οδήγησης. Δεν έχει σημασία αν είστε έμπειρος οδηγός ή όχι, αλλά αυτό που πραγματικά έχει σημασία είναι να είσαστε σίγουρος ότι έχετε την ικανότητα να εφαρμόσετε τους συγκεκριμένους κανόνες. Γενικά, η οδήγηση απαιτεί την συνεργασία τριών ενεργειών: της αντίληψης, της σκέψης και του ελέγχου της κίνησης. Ο έλεγχος των τριών αυτών ενεργειών συνδράμει στη βέλτιστη εφαρμογή της αμυντική οδήγησης.
Οδηγός και αμυντική οδήγηση
Τα περισσότερα οδικά συμβάντα προκαλούνται από κάποιο ανθρώπινο «λάθος» του οδηγού. Βασικές αρχές που πρέπει να έχετε στο μυαλό σας για
να οδηγείτε αμυντικά, είναι οι εξής:
1) Πραγματοποιείτε τους βασικούς ελέγχους ασφαλείας στο όχημά σας
2) Σέβεστε και ακολουθείτε όλους τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας. Ακόμα και αν δεν βλέπετε να υπάρχουν άλλοι χρήστες στην οδό και πάλι θα πρέπει να σέβεστε πλήρως τον ΚΟΚ.
3) Πραγματοποιείτε ελιγμούς με ασφάλεια κατά την οδήγηση.
4) Σταθμεύετε με ασφάλεια και σεβόμενοι τους υπόλοιπους χρήστες της οδού.
5) Εντοπίζετε και αναλύετε στατικούς και δυναμικούς κινδύνους. Να είστε σε συνεχή επαγρύπνηση χωρίς να θεωρείτε δεδομένο ότι οι άλλοι
χρήστες της οδού δεν θα κάνουν λάθος, καθώς πολλοί να συμπεριφερθούν με απροσδόκητο τρόπο. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα παιδιά, καθώς λόγω της απρόβλεπτης συμπεριφοράς τους, συχνά αποτελούν θύματα οδικών συμβάντων.
6) Χειρίζεστε με αποτελεσματικότητα καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
7) Χειρίζεστε με αποτελεσματικότητα αντίξοες συνθήκες.
8) Διατηρείτε τον αυτοέλεγχό σας.
Να μην αφήνετε τα συναισθήματά σας να κυριαρχούν την ώρα της οδήγησης και να είστε προετοιμασμένοι για να αντιδράσετε με ηρεμία σε καταστάσεις εκτά- κτου κινδύνου.
Πιο αναλυτικά, να οδηγείτε αμυντικά σε σχέση με τη λοιπή κυκλοφορία σημαίνει να προσέχετε κυρίως:
1) Την κυκλοφορία μπροστά σας.
2) Την κυκλοφορία πίσω σας.
3) Την επερχόμενη κυκλοφορία.
4) Την κυκλοφορία σε διασταύρωση.
5) Τις προσπεράσεις.
6) Τις νεκρές οπτικές γωνίες, και
7) όταν κάνετε όπισθεν.
Καθώς επίσης σημαίνει να οδηγείτε:
1) κοιτάζοντας όσο το δυνατό πιο μακριά από το όχημά σας, για να μπορείτε
να αξιολογήσετε όσο το δυνατό νωρίτερα τις διάφορες κυκλοφοριακές συνθήκες,
2) ελέγχοντας μέσα από τους καθρέπτες σας κάθε 5 – 10 s,
3) κρατώντας επαρκείς αποστάσεις από το μπροστινό όχημα και
4) οδηγώντας ήρεμα, με σταθερή ταχύτητα
Η οικονομική και οικολογική οδήγηση αποτελούν βασικούς παράγοντες για τη διατήρηση της οδικής ασφάλειας και την προστασία του περιβάλλοντος. Μέσω της υιοθέτησης σωστών στρατηγικών, μπορούμε να βελτιώσουμε την ασφάλεια στους δρόμους και να μειώσουμε τις εκπομπές ρύπων. Ας εξετάσουμε πιο αναλυτικά αυτά τα θέματα.
Ποια είναι η σημασία της οικονομικής οδήγησης;
- Εξοικονόμηση καυσίμου: Η οικονομική οδήγηση μπορεί να μειώσει την κατανάλωση καυσίμου έως και 20%.
- Μείωση κόστους συντήρησης: Η απαλλαγή από ακατάλληλες οδηγητικές συνήθειες μπορεί να μειώσει το κόστος συντήρησης του οχήματος.
- Προστασία του περιβάλλοντος: Η μείωση της κατανάλωσης καυσίμου συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών CO2.
Πώς μπορώ να εφαρμόσω οικολογικές στρατηγικές οδήγησης;
- Χρήση λιγότερου αέρα: Το φρενάρισμα απότομα αυξάνει την κατανάλωση καυσίμου και τις εκπομπές ρύπων.
- Συντήρηση του οχήματος: Ένα καλά συντηρημένο όχημα λειτουργεί αποδοτικότερα και με μικρότερη κατανάλωση καυσίμου.
- Χρήση βιώσιμων καυσίμων: Η χρήση βιοκαυσίμων μπορεί να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Ποιες είναι οι βασικές αρχές μιας ασφαλούς οδήγησης;
- Κράτηση ασφαλούς απόστασης: Η διατήρηση ασφαλούς απόστασης από τα άλλα οχήματα μειώνει τον κίνδυνο ατυχημάτων.
- Τήρηση των ορίων ταχύτητας: Η τήρηση των ορίων ταχύτητας βοηθά στην αποφυγή επικίνδυνων καταστάσεων.
- Χρήση ζώνης ασφαλείας: Η χρήση ζώνης ασφαλείας είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία του οδηγού και των επιβατών.
Οικονομική Οδήγηση
Η οικονομική οδήγηση αποτελεί μια συνειδητή προσπάθεια για τη μείωση της κατανάλωσης καυσίμου και του κόστους συντήρησης του οχήματος. Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές σημαντικές αρχές της οικονομικής οδήγησης:
- Αποφεύγετε το υπερβολικό φρενάρισμα και επιτάχυνση.
- Τήρηση σταθερής ταχύτητας και χρήση του cruise control.
- Έγκαιρη αλλαγή ταχυτήτων για βέλτιστη απόδοση.
Οικολογική Οδήγηση
Η οικολογική οδήγηση στοχεύει στη μείωση των εκπομπών ρύπων και τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα. Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές στρατηγικές για οικολογική οδήγηση:
- Χρήση λιγότερου αέρα και απαλλαγή από ακατάλληλες οδηγητικές συνήθειες.
- Συντήρηση του οχήματος για βέλτιστη λειτουργία και ελάχιστες εκπομπές.
- Χρήση βιοκαυσίμων και πράσινων τεχνολογιών για μείωση των εκπομπών CO2.
Ασφαλής Οδήγηση
Η ασφαλής οδήγηση είναι ουσιαστική για την προστασία του οδηγού, των επιβατών και των άλλων συμμετεχόντων στην κυκλοφορία. Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές βασικές αρχές μιας ασφαλούς οδήγησης:
- Διατήρηση ασφαλούς απόστασης από τα άλλα οχήματα.
- Τήρηση των ορίων ταχύτητας και προσαρμογή στις κυκλοφοριακές συνθήκες.
- Χρήση ζώνης ασφαλείας και παιδικών καθισμάτων.
Συμπεράσματα
Η οικονομική και οικολογική οδήγηση αποτελούν βασικούς παράγοντες για την ασφάλεια στους δρόμους και την προστασία του περιβάλλοντος. Μέσω της υιοθέτησης σωστών στρατηγικών οδήγησης, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο και ασφαλές οδικό περιβάλλον.
