13ο κεφάλαιο : Οδήγηση σε διάφορες δυσμενείς κυκλοφοριακές και περιβαλλοντικές συνθήκες
Οδήγηση με περιορισμένες συνθήκες ορατότητας
Οδήγηση τη νύχτα
Τη νύχτα, η ορατότητα, όπως είναι φυσικό, είναι πολύ περιορισμένη σε σχέση με τη μέρα. Το μόνο μέσο που έχετε στη διάθεσή σας ως οδηγοί για να βελτιώσετε την ορατότητά σας, είναι τα φώτα του οχήματός σας και τα φώτα του δρόμου (όπου υπάρχουν). Ωστόσο, ακόμη και με τα φώτα, η ορατότητα δεν αποκαθίσταται πλήρως και θα πρέπει να είστε εξαιρετικά προσεκτικοί. Μην επιχειρείτε ελιγμούς που δεν είναι απολύτως απαραίτητοι, π.χ. προσπεράσεις που μπορεί να είναι επικίνδυνες. Η προσοχή σας κατά την οδήγηση τις βραδινές ώρες πρέπει να είναι τεταμένη, διότι τα αντικείμενα (και πιθανά εμπόδια) δεν είναι τόσο ευδιάκριτα όπως την ημέρα. Η οδήγηση γίνεται γρήγορα και εύκολα κουραστική, καθώς απαιτεί μεγαλύτερο νοητικό φόρτο, συγκέντρωση και προσοχή, συνεπώς είναι και περισσότερο επικίνδυνη. Η ελλιπής ορατότητα τη νύχτα, καθιστά πιο δύσκολη την παρακολούθηση της ροής της κυκλοφορίας, των εμποδίων που βρίσκονται στο πλάι της οδού και των λοιπών χρηστών της οδού. Επίσης, το οδικό περιβάλλον (υπόλοιπα οχήματα, πεζοί, αλλά και η σήμανση της οδού) δεν είναι πάντα ορατό. Η ταχύτητα κίνησης θα πρέπει να είναι σαφώς μειωμένη, ώστε να υπάρχει ο διαθέσιμος χρόνος για να αντιδράσετε εγκαίρως σε ενδεχόμενο εμπόδιο. Για την ασφαλή οδήγηση κατά τη διάρκεια της νύχτας, είναι σημαντικό τα φώτα του αυτοκινήτου σας να είναι λειτουργικά και να φέγγουν σωστά. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να είναι καθαρά και σωστά ρυθμισμένα. Επιπλέον, ένας βρώμικος ανεμοθώρακας (παρμπρίζ) μπορεί να μειώσει σημαντικά την ορατότητά σας. Ξεκινήστε λοιπόν την οποιαδήποτε διαδρομή σας, είτε κοντινή είτε μακρινή, με καθαρό παρμπρίζ, φώτα και παράθυρα, διατηρείτε καθαρούς και στη σωστή θέση τους εξωτερικούς καθρέπτες σας και κρατήστε χαμηλά τις πηγές φωτός εντός του οχήματος. Ρυθμίστε τον εσωτερικό καθρέφτη κατάλληλα για νυχτερινή οδήγηση, ώστε να μην τυφλώνεστε από τα φώτα των οχημάτων που σας ακολουθούν, ειδικά σε περίπτωση οδήγησης σε αυτοκινητόδρομο. Επίσης τα φώτα διασταύρωσης πρέπει να τα ανάβετε μισή ώρα μετά από τη δύση του ήλιου και να τα σβήνετε μισή ώρα πριν από την ανατολή του ήλιου. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, σε οδούς με ελλιπή φωτισμό και σε αυτοκινητόδρομο όπου δεν έχετε μπροστά σας κάποιο προπορευόμενο όχημα, μπορείτε να ανάψετε τα φώτα πορείας (μεγάλα). Τα φώτα αυτά μπορείτε να τα έχετε αναμμένα όσο δεν ενοχλείτε κάποιο όχημα που προπορεύεται ή κάποιο όχημα
που έρχεται από την αντίθετη κατεύθυνση. Κατά την προσπέραση ενός οχήματος την στιγμή που βρίσκεστε δίπλα σε αυτό ανάβετε τα φώτα πορείας (μεγάλα) και ο οδηγός του οχήματος που προσπερνάτε σβήνει τα φώτα πορείας (μεγάλα) και ανάβει τα φώτα διασταύρωσης (μεσαία). Με αυτήν την ενέργεια δεν ενοχλείτε τον προπορευόμενο οδηγό, ούτε αυτός εσάς και ταυτόχρονα υπάρχει επαρκής φωτισμός για να οδηγείτε με ασφάλεια. Σε οδό διπλής κατεύθυνσης, ακόμα και σε αυτοκινητόδρομο, όταν διασταυρώνεστε με αντίθετα κινούμενα οχήματα, πρέπει να χρησιμοποιείτε πάντα τα φώτα διασταύρωσης (μεσαία). Τέλος, σε περίπτωση που αντιμετωπίσετε κάποιο πρόβλημα ή έκτακτη ανάγκη κατά τη διάρκεια οδήγησης τη νύχτα, μετακινήστε το όχημά σας στην άκρη της οδού. Σε κάθε περίπτωση προσπαθήστε να παραμείνετε εμφανώς ορατοί, ενεργοποιώντας τα φώτα έκτακτης ανάγκης (αλάρμ) αλλά και τα εσωτερικά φώτα του οχήματός σας. Χρησιμοποιήστε επίσης ανακλαστικό γιλέκο και ανακλαστικό τρίγωνο, για να αυξήσετε την ορατότητά σας από τους διερχόμενους οδηγούς.
Έντονη ηλιοφάνεια
Η οδήγηση κατά τη διάρκεια της ημέρας και με καλό καιρό είναι –θεωρητικά– μία εύκολη υπόθεση. Δεν θα πρέπει όμως αυτό να σας κάνει να πιστεύετε ότι δεν χρειάζεται να είστε σε εγρήγορση ανά πάσα στιγμή. Ανάλογα με το φως και την ώρα της ημέρας, μπορεί ο ήλιος να είναι σύμμαχός σας, μπορεί όμως και το αντίθετο, όπως όταν ο ήλιος βρίσκεται είτε εμπρός, είτε πίσω σας, ειδικά το πρωί και αργά το απόγευμα.
Συμβουλές για ασφαλή οδήγηση με έντονη ηλιοφάνεια
▶ Όταν ο ήλιος (το πρωί ή το απόγευμα) βρίσκεται στο ύψος του παρμπρίζ ή του πίσω τζαμιού του αυτοκινήτου σας και σας τυφλώνει. ένα βρώμικο
παρμπρίζ δυσκολεύει περισσότερο την ορατότητά σας.
▶ Ο ανεμοθώρακας πρέπει να είναι καθαρός τόσο εξωτερικά, όσο και εσωτερικά.
▶ Χρησιμοποιήστε γυαλιά ηλίου αν ο ήλιος δυσχεραίνει την ορατότητά σας.
▶ Χρησιμοποιήστε πάντα τα σκιάδια που διαθέτει το όχημά σας.
▶ Όσοι έχουν τον ήλιο μπροστά τους, δεν μπορούν να σας δουν καθαρά, ενίοτε και καθόλου. Σε τέτοιες περιπτώσεις ανάψτε τα φώτα σας.
▶ Σε περίπτωση υγρού οδοστρώματος ή χιονιού, το έντονο φως αντανακλάται, οπότε μειώστε σημαντικά την ταχύτητά σας
Ομίχλη
Συμβουλές για την ομίχλη, αυτός ο αόρατος εχθρός
▶ Χρησιμοποιείτε πάντα τα φώτα διασταύρωσης και όχι τα πορείας.
▶ Χρησιμοποιήστε τους υαλοκαθαριστήρες. Η ομίχλη αποτελείται από αιωρούμενα σταγονίδια νερού.
▶ Μην σταματάτε ποτέ στην ομίχλη, εκτός εάν υπάρχει απόλυτη ανάγκη και είστε εκτός δρόμου, σε ασφαλές σημείο.
▶ Μην επαναπαύεστε ότι γνωρίζετε τον δρόμο. Δεν γνωρίζετε τι υπάρχει μπροστά σας. Υπό συνθήκες ομίχλης συμβαίνουν οι μεγαλύτερες επάλληλες συγκρούσεις («καραμπόλες»).
▶ Περιορίστε πολύ την ταχύτητά σας, ακόμα και κάτω από τα 50 km/h, εάν η ορατότητά σας πέσει στα 50 m εμπρός σας.
▶ Ανάβετε πάντα τα φώτα ομίχλης εμπρός και πίσω.
▶ Χρησιμοποιήστε την οριζόντια σήμανση για να αντιληφθείτε τον χώρο (οριογραμμές και λοιπή σήμανση της οδού).
▶ Μην προσπερνάτε στην ομίχλη.
▶ Κλείστε ή χαμηλώστε πολύ το ραδιόφωνο και ανοίξτε το παράθυρο. Η ακοή θα σας βοηθήσει σε διασταυρώσεις.
Οδήγηση σε ολισθηρές επιφάνειες
Εισαγωγή
Η απόσταση πέδησης μεταβάλλεται σημαντικά ανάλογα με τις συνθήκες του οδοστρώματος, καθώς η πρόσφυση μικραίνει ή μεγαλώνει. Το κατά πόσο μεταβάλλεται η πρόσφυση σε ολισθηρές επιφάνειες εξαρτάται φυσικά και απ’ την ταχύτητα του οχήματός σας.
Συμβουλές για την ολισθηρότητα:
▶ Οδηγείτε σε μέρη που δεν τα βλέπει ο ήλιος τον χειμώνα και είναι σκιερά.
▶ Επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες (< 3°C).
▶ Περνάτε πάνω από γέφυρες ή/και βρίσκεστε σε εναλλαγή σηράγγων και γεφυρών.
▶ Έχει καιρό να βρέξει και αρχίζει ψιλόβροχο.
▶ Βρέχει, χιονίζει ή έχει ομίχλη.
▶ Είναι χωμάτινη η οδός ή έχει χαλίκια ή λάσπη στο οδόστρωμα.
▶ Είναι λιθόστρωτη η οδός.
▶ Το οδόστρωμα είναι καλυμμένο με φύλλα.
▶ Διακρίνετε ίχνη περιττωμάτων ζώων.
▶ Βλέπετε ίχνη από φρεναρίσματα στο δρόμο.
Βροχή
Η βροχή είναι μία επικίνδυνη κατάσταση, που συνδυάζει τη μείωση της ορατότητας και την αύξηση της ολισθηρότητας.
1) Οδηγίες για προετοιμασία πριν τη βροχή
α) Αντικαθιστάτε τα μάκτρα των υαλοκαθαριστήρων σας κάθε χρόνο πριν την έλευση του χειμώνα.
β) Ελέγχετε τα ελαστικά σας περί τα τέλη Σεπτεμβρίου σε ειδικό συνεργείο ελαστικών (βουλκανιζατέρ) και, εάν χρειαστεί, τα αντικαθιστάτε.
γ) Επιλέγετε ελαστικά που είναι κατάλληλα για βροχή (αν όχι 4 εποχών).
δ) Ελέγχετε την πίεση των ελαστικών σας τουλάχιστον μία φορά το μήνα και σίγουρα πριν από κάθε ταξίδι.
ε) Έχετε πάντα υγρό καθαρισμού ανεμοθώρακα (παρμπρίζ) στο δοχείο πλύσης.
στ) Ελέγξτε το σύστημα κλιματισμού του οχήματός σας δύο φορές τον χρόνο, τον Απρίλιο (για το καλοκαίρι) και στα τέλη Σεπτεμβρίου (για το χειμώνα).
2) Οδηγίες κατά την διάρκεια της βροχής
α) Χρησιμοποιήστε το σύστημα αερισμού για το ξεθάμπωμα των υαλοπινάκων του αυτοκινήτου.
β) Χρησιμοποιήστε τα θερμαινόμενα μέρη υαλοπινάκων του οχήματός σας για το ξεθάμπωμα (πίσω παρμπρίζ, καθρέφτες).
γ) Ελαττώστε την ταχύτητά σας για μην βρέχετε τους λοιπούς χρήστες της οδού με νερά που πετάγονται από τους τροχούς σας.
δ) Ελαττώστε ταχύτητα για να έχει το όχημα καλύτερη πρόσφυση με τον δρόμο.
ε) Τηρείτε αποστάσεις τουλάχιστον «4 s» από το προπορευόμενο όχημα.
στ) Σε βρεγμένο οδόστρωμα, η απόσταση φρεναρίσματος είναι πάντα μεγαλύτερη σε σχέση με το στεγνό οδόστρωμα. Φρενάρετε πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι σε στεγνό δρόμο.
ζ) Έχετε το νου σας για κάθε τυχόν επερχόμενο κίνδυνο περισσότερο απ’ όταν ο δρόμος είναι στεγνός.
Άνεμος
Ο δυνατός πλάγιος άνεμος είναι από τους μεγαλύτερους κινδύνους στην οδήγηση. Κινδυνεύετε σοβαρά από δυνατούς πλάγιους ανέμους, οι οποίοι, σε συνδυασμό με αυξημένη ταχύτητα, μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια πρόσφυσης και να καταστήσουν το όχημα ανεξέλεγκτο, όπως ακριβώς όταν οδηγείτε σε πάγο. Εάν μάλιστα συνδυαστούν πάγος και ισχυρός άνεμος, με υψηλή ταχύτητα κίνησης, τότε οδηγείστε με μαθηματική ακρίβεια σε έξοδο από τον δρόμο.
Πλαγιολίσθηση
Η ολίσθηση ενός οχήματος μπορεί να συμβεί είτε επειδή υπάρχει μετατόπιση βάρους λόγω επιτάχυνσης, επιβράδυνσης, στροφής ή επειδή τα ελαστικά δεν μπορούν να «τιθασεύσουν» τη δύναμη που τους ασκείται εξαιτίας υπερβολικής επιτάχυνσης, πέδησης ή στροφής του τιμονιού. Στις περισσότερες περιπτώσεις υπεύθυνη για την ολίσθηση του οχήματος είναι η ακατάλληλη επιλογή σχέσης στο κιβώτιο (συνήθως υψηλή). Προκειμένου να αποφύγετε τυχόν ολίσθηση του οχήματός σας πρέπει:
1) Να ελαττώσετε ταχύτητα κίνησης όταν προσεγγίζετε τις στροφές.
2) Η πέδηση, η επιτάχυνση και η διεύθυνση (τιμόνι) να γίνονται όσο το δυνατό πιο προοδευτικά και ομαλά.
3) Να σέβεστε τα όρια και τις δυνατότητες του οχήματός σας, καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του (π.χ. εάν έχει υψηλό κέντρο βάρους κ.λπ.).
4) Να προσέχετε για τυχόν αλλαγές στο οδόστρωμα (π.χ. μεταβαλλόμενη ολισθηρότητα, επικίνδυνες κλίσεις στις στροφές κ.λπ.).
Στην καθημερινότητά μας, συχνά αντιμετωπίζουμε διάφορες δυσμενείς κυκλοφοριακές και περιβαλλοντικές συνθήκες. Αν είστε οδηγός, είναι σημαντικό να είστε προετοιμασμένοι για τέτοιες καταστάσεις για τη δική σας ασφάλεια και την ασφάλεια των άλλων.
Πώς να αντιδράσω σε χαμηλή ορατότητα λόγω καιρικών συνθηκών;
- Βεβαιωθείτε ότι έχετε ενεργά φώτα και φώτα ομίχλης.
- Ακολουθείτε τις σταθερές φανοστάτες της οδού.
- Μειώστε την ταχύτητά σας και αυξήστε την απόσταση ασφαλείας.
- Χρησιμοποιήστε το πρόγραμμα αυτόματου οδηγού, αν το έχετε.
Πώς να αντιμετωπίσω ένα κολλημένο αυτοκίνητο στον δρόμο;
- Κρατήστε την ψυχραιμία σας.
- Δώστε αργά και σταθερά γκάζι για να αποφύγετε το κολλητό.
- Χρησιμοποιήστε τα φλας προειδοποίησης.
- Εφαρμόστε την ακολουθία “κόλλα – επιβράδυνση – κολλήματα”.
Πώς να αντιδράσω σε μεγάλη ποσότητα κυκλοφορίας;
- Επιλέξτε μια φλέβα με λιγότερη κίνηση.
- Προγραμματίστε το δρόμο σας εκ των προτέρων για να αποφύγετε την κυκλοφοριακή συμφόρηση.
- Διατηρήστε μια ασφαλή απόσταση μεταξύ σας και του προπορευόμενου οχήματος.
- Χρησιμοποιήστε τον χρόνο για να περάσετε ποιο πολύ προσεκτικά αναλύοντας την κατάσταση.
Χειμερινές συνθήκες οδήγησης
Οι χειμερινές συνθήκες οδήγησης μπορούν να είναι επικίνδυνες…
- Αλυσίδες: Να έχετε αλυσίδες για τα ελαστικά σας.
- Ανατροπή αυτοκινήτου: Πως να αντιδράσετε σε ανατροπή οχήματος.
- Οδήγηση σε παγωμένους δρόμους: Πως να μειώσετε την ταχύτητα.
- Προειδοποιητικά πράγματα: Σκεφτείτε τις μεταβολές που μπορείτε να κάνετε στον τρόπο που οδηγείτε.
Κυκλοφοριακές συμφορήσεις
Οι κυκλοφοριακές συμφορήσεις μπορούν να προκαλέσουν έντονο άγχος…
- Αναπλάνηση διαδρομής: Πώς να βρείτε εναλλακτική διαδρομή.
- Αποστάσεις ασφαλείας: Πώς να διατηρείτε ασφαλή απόσταση.
- Χρήση πλοήγησης: Πότε να είστε ενημερωμένοι από την πλοήγηση.
- Δρομολόγια με μεγάλη ροή κυκλοφορίας: Πώς να προετοιμάζεστε για μακρές ώρες οδήγησης.
Αλλαγές κλίματος
Οι αλλαγές στο κλίμα μπορεί να επηρεάσουν την οδήγησή σας…
- Κίνδυνοι βροχής: Πώς να προδιαθέσετε το αυτοκίνητό σας.
- Συντήρηση οχήματος: Πώς να διατηρείτε το αυτοκίνητό σας σε άριστη κατάσταση.
- Οδήγηση μελανιάς: Πώς να μεταβείτε ασφαλώς σε δρόμους με χιόνι.
- Τεχνικές οδήγησης: Πώς να οδηγείτε με ασφάλεια σε δύσκολες καιρικές συνθήκες.
Οδήγηση νύκτα
Η οδήγηση νύκτα μπορεί να προκαλέσει επιπλέον προκλήσεις…
- Φώτα οδήγησης: Πώς να ρυθμίσετε τα φώτα σας για μέγιστη ορατότητα.
- Διαχείριση κούρασης: Ποιες τεχνικές να εφαρμόσετε για να διατηρήσετε την επικέντρωσή σας.
- Αποφυγή αγώνων: Πώς να αποφύγετε τη λήθη κατά την οδήγηση.
- Διαχείριση αντιθέσεων: Πώς να αντιμετωπίσετε καταστάσεις αμφισβήτησης.
Κίνδυνοι οδήγησης σε αστικό περιβάλλον
Η οδήγηση στην αστική περιοχή μπορεί να απαιτεί ειδική προσοχή…
- Στάθμευση: Πώς να βρείτε ασφαλές χώρο στάθμευσης.
- Ποδηλατοδρόμοι: Πώς να αντιδράσετε σε ποδηλατοδρόμους.
- Πεζοδρόμια: Πώς να σέβεστε τους πεζούς.
- Διέλευση πλατείας: Πώς να περάσετε σε διασταυρώσεις ή στροφές.
Αναφέραμε πως η οδήγηση σε δύσκολες κυκλοφοριακές και περιβαλλοντικές συνθήκες μπορεί να είναι πρόκληση… Είναι σημαντικό να είστε πάντα προετοιμασμένοι και να ακολουθείτε τις κατάλληλες πρακτικές οδήγησης για την ασφάλειά σας και των άλλων.